آشنایی با کلاهبرداری پانزی ارز دیجیتال و روش های شناسایی آن

ورود افراد شیاد به بازار پدیده جدیدی نیست و قدمت آن به دوره شکل‌گیری خود بازار و معاملات برمی‌گردد. همیشه افرادی وجود دارند که به خاطر نداشتن شجاعت و همت پیروی از قوانین، زیر میز بازی زده‌اند. این افراد کلاهبردار همواره سعی می‌کنند تا حاصل دسترنج دیگر افراد را با انواع ترفندها به دست آورند. یکی از این ترفندها طرح پانزی نام دارد که یکی از اصلی‌ترین و رایج‌ترین روش‌ها برای کلاهبرداری محسوب می‌شود. با شکل‌گیری فضای کریپتو و توجه همگان به این عرصه، بالطبع کلاهبرداران نیز وارد ماجرا شدند. این نوشته هلواکس مگ با هدف روشنگری بیشتر در زمینه کلاهبرداری پانزی ارز دیجیتال و روش‌های شناسایی آن منتشر می‌شود.

کلاهبرداری پانزی ارز دیجیتال چیست؟

به‌طورکلی طرح‌های پانزی یک کلاهبرداری در سرمایه‌گذاری هستند که شامل پرداخت بازده ادعایی به سرمایه‌گذاران موجود از وجوهی است که توسط سرمایه‌گذاران جدید تأمین می‌شود. سازمان‌دهندگان طرح پانزی اغلب وعده سرمایه‌گذاری در فرصت‌هایی با بازدهی بالا و با ریسک کم یا بدون ریسک را می‌دهند. بازیگران متقلب طرح‌های پانزی به جای فعالیت و سرمایه‌گذاری مشروع بر جذب سرمایه جدید تمرکز دارند. این سرمایه‌های جدید برای پرداخت سود وعده داده شده به سرمایه‌گذاران قبلی و استفاده شخصی صرف می‌شوند.

سازمان‌دهندگان طرح پانزی مانند بسیاری از تقلب‌ها اغلب از آخرین نوآوری، فناوری، محصول یا صنایع رو به رشد برای جلب سرمایه‌گذاران استفاده می‌کنند. سرمایه‌گذاران بالقوه معمولاً هنگام مواجهه با بازار جدید و مد روز در سرمایه‌گذاری خود تردید کمتری به خرج می‌دهند. بازار کریپتو نیز یک پدیده نسبتاً نوظهور است و تا جا افتادن کامل آن شاهد کلاهبرداری پانزی ارز دیجیتال بوده و احتمالاً خواهیم بود.

این طرح‌ها اغلب برای ورود به عرصه این پدیده دیجیتالی و رو به رشد، بازده و سود بالایی را وعده می‌دهند. کلاهبرداران معمولاً به خاطر مزایای حفظ حریم خصوصی بیشتر و نظارت کمتر نسبت به معاملات با ارزهای معمولی جذب فضای رمز ارزها می‌شوند.

تاریخچه طرح کلاهبرداری پانزی

طرح پانزی با کلاهبرداری به‌نام چارلز پانزی که در ۱۲ اوت ۱۹۲۰ دستگیر و درنهایت محکوم و زندانی شد، گره خورده است. چارلز پانزی اولین اما آخرین نفری نبود که این نوع از کلاهبرداری را مرتکب شد. او به سرمایه‌گذاران می‌گفت که از نوسانات ارزی برای خرید کوپن‌های پستی بین‌المللی استفاده می‌کند. این کوپن‌های پستی برای تسهیل دریافت پاسخ توسط فرستندگان نامه از یک کشور به کشوری دیگر استفاده می‌شدند.

چارلز پانزی ادعا کرد که می‌تواند کوپن‌ها را در خارج از کشور با تخفیف خریداری کرده و سپس آن‌ها را به قیمت اسمی اما با سود فوق‌العاده بالا در ایالات‌متحده بفروشد. او از ارائه جزئیات در مورد نحوه اجرای استراتژی سرمایه‌گذاری خود طفره می‌رفت و ادعا می‌کرد که نمی‌خواهد این اطلاعات را به رقبا بدهد. پانزی در ۹۰ روز اول سودهای کلانی به سرمایه‌گذاران داد. اما بعدها معلوم شد هیچ فعالیت اقتصادی در کار نبوده و این سودهای کلان از محل سرمایه‌گذاری افراد جدید تأمین شده‌اند. اما آیا راه‌هایی برای تشخیص میراث چارلز پانزی و دوری از آن وجود دارد؟.

روش‌های شناسایی کلاهبرداری پانزی ارز دیجیتال

بسیاری از طرح‌های پانزی از ویژگی‌های مشترکی برخوردار هستند که در ادامه به برخی از شاخص‌ترین آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

۱. بازده سرمایه‌گذاری بالا با ریسک کم یا بدون ریسک

سرمایه‌گذاری در هر بخشی، به‌خصوص ارزهای دیجیتال با درجاتی از ریسک همراه خواهد بود. درعین‌حال، سرمایه‌گذاری‌هایی که بازده بالاتری دارند، معمولاً ریسک بیشتری را هم شامل می‌شوند. معامله‌گر باید به وعده بازده سرمایه‌گذاری «تضمین‌شده» یا سود بالا با ریسک کم و ناچیز با دیده شک و تردید بنگرد.

۲. بازده بیش‌ازحد ثابت

سرمایه‌گذاری‌ها به‌مرورزمان دچار نوسان شده و بالا و پایین می‌روند. این امر به‌ویژه در سرمایه‌گذاری‌های به دنبال بازده و سود بالا نمود بیشتری خواهد داشت. طرح‌های پانزی معمولاً بدون توجه به شرایط کلی بازار وعده بازده ثابت می‌دهند. شما حتماً باید به چنین ادعاهایی مشکوک باشید و احتیاط را سرلوحه کار خود قرار دهید.

۳. شرکت‌های بدون مجوز

در قوانین هر کشوری برای جذب سرمایه‌گذاری و ثبت شرکت باید نسبت به اخذ مجوز اقدام شود. بسیاری از طرح‌های پانزی شامل افراد بدون مجوز یا شرکت‌های ثبت نشده هستند. این دسته از انواع کلاهبرداری پانزی ارز دیجیتال بیشتر به صندوق‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری و نه خود رمز ارزها و عرضه اولیه سکه (ICO) مربوط می‌شود.

۴. استراتژی‌های مخفیانه یا پیچیده و ساختارهای نامشخص

یک طرح سرمایه‌گذاری که کاملاً روشن نیست یا پیچیدگی‌های زیادی دارد، هرگز قابل اعتماد نخواهد بود. این امر به‌ویژه در حوزه کریپتو اهمیت پیدا می‌کند. زیرا خود ارزهای دیجیتال برای عموم مردم تازگی دارند و کمی پیچیده هستند. به‌طورکلی این یک ایده خوب است که از سرمایه‌گذاری‌های نامشخص و پیچیده اجتناب کنید. چگونه می‌توان در طرحی سرمایه‌گذاری کرد که کسب اطلاعات کامل درباره آن امکان‌پذیر نباشد؟.

۵. مسائل مربوط به مدارک

به بهانه‌تراشی‌ها و دلیل آوردن‌ها برای عدم انتشار کتبی اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری شک داشته باشید. همیشه پیش از سرمایه‌گذاری، دفترچه یا بیانیه سرمایه‌گذاری را بخوانید و آن را از جوانب گوناگون مورد بررسی قرار دهید. طرح‌های پانزی معمولاً خطاهایی در صورت‌حساب‌های خود دارند که نشانه‌ای از فعالیت‌های متقلبانه خواهد بود.

۶. مشکل در دریافت پرداخت‌ها

اگر سود خود را دریافت نکردید یا در نقد کردن سرمایه خود با مانع روبرو شدید، باید به طرح مشکوک شوید. سازمان‌دهندگان کلاهبرداری پانزی ارز دیجیتال گاهی اوقات سرمایه‌گذاران را تشویق می‌کنند تا منتظر بازده سرمایه‌گذاری بالاتر بمانند. اگر این تشویق‌ها در حد توصیه باقی بمانند، ایرادی ندارد. اما لغو پرداخت‌های وعده داده شده و به تعویق انداختن آن‌هاست که مشکل ایجاد می‌کند.

۷. دست گذاشتن روی احساسات مشترک

کلاهبرداران پانزی اغلب به دنبال سوءاستفاده از اعتماد افراد عضو در یک گروه با احساسات مشترک مانند وابستگی ملی، قومی یا مذهبی هستند. گاهی اوقات، رهبران محترم یا اعضای برجسته این گروه‌ها دانسته یا ندانسته، استخدام می‌شوند تا در مورد سرمایه‌گذاری کلاهبرداران صحبت و تبلیغ کنند. یک طرح رمز ارز که فقط روی عده خاصی از افراد دست بگذارد و به دنبال بازاری وسیع نباشد، شایسته اتهاماتی است که نثارش می‌شود.

آیا ارزهای دیجیتال طرح کلاهبرداری پانزی هستند؟

بسیاری از سرمایه‌گذاران کریپتو به‌تازگی وارد این بازار شده‌اند و در حال حاضر شاهد کاهش ارزش چشمگیر در این حوزه هستند. برخی از ارزهای دیجیتال از بالاترین سطح خود ۹۰ درصد یا بیشتر کاهش یافته‌اند. این افت قیمت طولانی‌مدت باعث شده تا برخی سرمایه‌گذاران دچار تردیدهایی شوند. آن‌ها از خود می‌پرسند آیا مخالفان رمز ارزها در تمام این مدت درست گفته‌اند؟ این تردیدها و پرسش‌ها کاملاً قابل درک است. آیا همه ما قربانی یک کلاهبرداری پانزی ارز دیجیتال عظیم شده‌ایم؟.

پاسخ به این سؤال یقیناً منفی است. زیرا اگر بیت کوین یک کلاهبرداری پانزی بود، یک فرد یا افرادی شرور پشت آن وجود داشت که فعالانه از این طرح سود می‌بردند. یکی از فرضیه‌های ثابت شده و اصلی بیت کوین غیرمتمرکز بودن کامل آن است و درواقع هیچ واسطه‌ای وجود ندارد. یعنی هیچ چهره‌ای مثل چارلز پانزی وجود ندارد که مردم را برای منافع شخصی خود به خرید بیت کوین ترغیب کند. فقط همین یک دلیل کافی است که خود ارزهای دیجیتال با تعاریف طرح‌های پانزی مطابقت نداشته باشند.

جمع‌بندی

کلاهبرداری پانزی ارز دیجیتال یکی از شناخته‌شده‌ترین طرح‌های مورد استفاده برای کلاهبرداری در حوزه کریپتو محسوب می‌شود. این طرح با تولد حوزه ارزهای دیجیتال زاده نشد اما دچار نوآوری و تحولات گسترده‌ای شده است. معامله گران عزیز می‌توانند با خیال راحت در صرافی هلواکس به معامله بپردازند، زیرا فقط طرح‌های خوشنام در پلتفرم ما عرضه می‌شوند.