- هلواکس
- مجله هلواکس
- از نگاه هلواکس
- کاربرد بلاکچین چیست؟ آشنایی با این فناوری عصر دیجیتال
کاربرد بلاکچین چیست؟ آشنایی با این فناوری عصر دیجیتال
- ۰۹ خرداد ۱۴۰۳
- 147 بازدید
فهرست مطالب
بلاکچین یا فناوری ثبت داده توزیع‌شده به دلیل ارائه موتور مخفی برای انواع سیستم‌های ارز دیجیتال مانند بیت کوین معروف شده است. این عبارت یک فرآیند رایانه‌ای را توصیف می‌کند که به منظور برابرتر، شفاف‌تر و عملاً ضد دست‌کاری‌تر کردن پایگاه داده‌ها به وجود آمده است. درحالی‌که این یک نتیجه ایده‌آل است، بحث‌ها بر سر اینکه آیا این فناوری واقعاً به اهداف خود می‌رسد یا خیر سر جای خود باقی هستند. علاوه بر این، روش کارکرد بلاکچین آن را به یک فناوری مشکوک در جهان رو به گرمایش تبدیل می‌کند که تمایل دارد میزان انرژی مصرف شده خود را مخفی کند. این فناوری بسیار گسترده است اما مجله هلواکس قصد دارد شما کاربران گرامی را تا حدودی با کاربرد بلاکچین آشنا کند.
آشنایی با بلاکچین
فناوری بلاکچین اغلب با عبارات فنی توضیح داده می‌شود که برای اکثر مردم غریب به نظر می‌رسند. این امر باعث می‌شود سردرگمی مردم درباره کاربرد بلاکچین ادامه یابد.
بلاکچین را می‌توان در هسته خود به عنوان یک پایگاه داده مشترک در نظر گرفت که حاوی ورودی‌های تأیید و رمزگذاری شده است. به‌عبارت‌دیگر، بلاکچین یک گزارش تراکنش مشترک با سابقه غیر قابل ویرایش و امنیت داخلی بالا است. بلاکچین (زنجیره بلوک) را می‌توان با دفتر حسابداری مقایسه کرد که هر بلوک آن درواقع فقط یک خط از کتاب حسابداری مشترک است. هر بار که یک بلوک جدید به این زنجیره اضافه می‌شود، یک خط جدید نیز به کتاب اضافه می‌گردد. البته این کتاب می‌تواند شامل همه نوع اطلاعات و نه‌فقط تراکنش‌های مالی باشد.
مشترک بودن بلاکچین به این واقعیت اشاره دارد که کتاب اطلاعات آن در یک مکان مرکزی ذخیره نمی‌شود. در عوض، هزاران نسخه از آن در سراسر جهان و در رایانه‌های خانگی و سرورهای تجاری وجود دارد. به همین دلیل است که بلاکچین اغلب به عنوان «غیرمتمرکز» یا توزیع‌شده توصیف می‌شود. البته در اینجا تنها توضیح مختصری از فناوری بلاکچین آمد و احتمالاً هنوز سؤالات زیادی در ذهن شما باقی مانده است.
موارد کاربرد بلاکچین
فناوری بلاکچین در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبق تحقیقات اخیر هزینه سالانه بلاکچین تا سال ۲۰۲۳ به ۱۶ میلیارد دلار خواهد رسید و نرخ پذیرش این فناوری در حال افزایش است. این فناوری به بسیاری از پذیرندگان کمک می‌کند تا نسبت به رقبا جلوتر باشند. واضح است که بسیاری از شرکت‌ها این فناوری را به خاطر مزایای آن برای عملیات شرکت اتخاذ خواهند کرد.
این فناوری علاوه بر امکان تراکنش‌های فوری از طریق شبکه همتا به همتا و کاهش هزینه‌های واسطه‌ها، از احراز هویت برای ایمن کردن داده‌ها استفاده می‌کند و شکستن آن را از هر سیستم قدیمی سخت‌تر می‌کند. تاکنون بزرگ‌ترین مورد استفاده از فناوری بلاکچین در ارزهای دیجیتال بوده است. بااین‌حال، کاربرد بلاکچین به همین‌جا ختم نمی‌شود. چراکه بانک‌ها و مؤسسات مالی نیز بلاکچین را مفید می‌یابند. زیرا به آن‌ها کمک می‌کند تا تراکنش‌ها را سریع‌تر و با هزینه کمتری پردازش کنند. در اینجا به برخی از کاربردهای اصلی و شناخته شده فناوری بلاکچین اشاره خواهیم کرد.
- انتقال پول و مبادلات مالی
- وام دادن
- صنعت بیمه
- ثبت تراکنش‌های املاک و مستغلات
- ایمن‌سازی اطلاعات شخصی و ذخیره‌سازی داده‌ها
- برگزاری انتخابات
- دولت الکترونیک
- به اشتراک‌گذاری ایمن اطلاعات پزشکی
- توکن‌های غیر مثلی و حق امتیاز هنرمند
- لجستیک و ردیابی زنجیره تأمین
- شبکه‌های اینترنت اشیا ایمن
کاربرد بلاکچین در ارزهای دیجیتال
بلاکچین به جای اینکه یک فناوری اختیاری برای ارزهای دیجیتال باشد، ویژگی اساسی و جدایی ناپذیر آن‌ها است. این مطلب که رشد و توسعه بلاکچین توسط ارزهای دیجیتال تقویت شده، درست است اما رمز ارزها برای وجود شبکه خود به بلاکچین متکی هستند. درعین‌حال بلاکچین از یک برنامه کاربردی برای ارزهای دیجیتال فراتر می‌رود. این فناوری به بخش مالی محدود نمی‌شود و در حال حاضر راه‌حلی برای صنایع متعدد ارائه می‌دهد که ادامه‌دار خواهند بود.
اما به‌هرحال بلاکچین و ارزهای دیجیتال در اصطلاح مترادف شده‌اند، شاید به این دلیل که اولین بلاکچین پایگاه داده‌ای بود که هر تراکنش بیت کوین (اولین ارز دیجیتال) روی آن ذخیره می‌شد. زمانی که بلاکچین برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ به راه افتاد، به این نام شناخته نمی‌شد. بلاکچین این نام خود را به دلیل نحوه گروه‌بندی تراکنش‌ها به بلوک‌های به هم پیوسته انتخاب کرد. اما این رمز ارز اصلی و انقلابی بیت کوین بود که سیستم بلاکچین را به شهرت رساند.
پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۸ هزینه‌های جهانی برای کاربرد بلاکچین به ۱۰۴.۹ میلیارد دلار برسد. با توجه به اینکه استارت‌آپ‌های بلاکچین و مؤسسات سنتی به طور فزاینده‌ای از شتاب فزاینده این فناوری استفاده می‌کنند، اختلال بلاکچین و ارزهای دیجیتال بسیار فراتر از بخش خدمات مالی خواهد بود.
کاربرد بلاکچین و نگرانی‌های محیط‌زیستی
صرف‌نظر از اینکه کاربرد بلاکچین در چه زمینه‌ای باشد، مجبور کردن رایانه برای محاسبه هر بلوک جدید انرژی زیادی صرف می‌کند. این امر ممکن است مشکل بزرگی نباشد، اما افزودن بلوک‌های جدید یا ماینینگ در ارزهای دیجیتال با پاداش همراه است. به لطف قوانین اقتصادی بدون مجوز در بلاکچین، هر بلوک استخراج شده مقدار کمی سکه را برای ماینر به ارمغان می‌آورد. این امر استخراج ارز دیجیتال را به یک سرگرمی پرسود تبدیل می‌کند. چراکه افراد را تشویق می‌کند تا مقادیر زیادی از قدرت کامپیوترهای خود را به انجام محاسبات سنگین مورد نیاز برای حل معماهای بلاکچین و ساخت زنجیره‌های طولانی‌تر اختصاص دهند.
مثلاً شبکه بیت کوین در سال ۲۰۱۸ در هر ثانیه بر ۲۶ کوئینتیلیون (۱۰ به توان ۱۸) عملیات هش (Hash) نظارت داشت. واضح است که هرکدام از این هش‌ها برای انجام محاسبات و نگهداری کامپیوترها به برق نیاز دارند. برآوردها نشان می‌دهد میزان برق مصرف‌شده توسط بیت کوین در سال ۲۰۱۸ حدود ۲.۵۵ گیگاوات یعنی به‌اندازه مصرف انرژی سالانه یک کشور کوچک بوده است. بنابراین نگرانی‌های مطرح‌شده در این زمینه با توجه به رشد روزافزون کاربرد بلاکچین بی‌دلیل نیستند. بااین‌حال بحث‌هایی وجود دارد که در آینده از سوخت‌های پاک مانند انرژی خورشیدی در این زمینه استفاده شود.
آینده کاربرد بلاکچین
افراد زیادی هستند که در مورد آینده بلاکچین و ارزهای دیجیتال نامطمئن هستند. بسیاری از افراد سال ۲۰۲۲ را سالی همراه با ایجاد نگرانی برای سرمایه‌گذاری در این عرصه می‌دانند. مخالفان نگرانی‌های محیط زیستی کاربرد بلاکچین را بولد می‌کنند و آن را یک فناوری محدود و غیر قابل گسترش به عرصه عمومی می‌دانند. آن‌ها همچنین به وقوع هک‌های گسترده در این عرصه و هدر رفت سرمایه‌های افراد اشاره می‌کنند.
طرفداران اما بلاکچین را به ارزهای دیجیتال گره نمی‌زنند و به کاربردهای گوناگون و مثبت این فناوری نوپدید اشاره می‌کنند. این افراد همین مورد را دلیلی برای افزایش ارزش آن در طول زمان می‌دانند. آن‌ها معتقدند اکوسیستم گسترده برنامه‌های غیرمتمرکز در حال توسعه بر روی پلتفرم بلاکچین که شامل متاورس هم می‌شود، ارزش آن را در درازمدت افزایش خواهند داد. به‌هرحال زمان مشخص می‌کند حق با کدام گروه است.
جمع‌بندی
فناوری بلاکچین تنها ۱۲ سال است که به وجود آمده و کسب‌وکارها هنوز در حال بررسی راه‌های جدید کاربرد این فناوری برای پشتیبانی از عملیات خود هستند. با افزایش حجم داده‌های دیجیتالی در زندگی ما نیاز روزافزون به امنیت داده‌ها، دسترسی، شفافیت و یکپارچگی کاربرد بلاکچین افزایش می‌یابد. برخی معتقدند که با گسترش روزافزون پول دیجیتال و اینکه بیش از ۵۰ درصد جمعیت جهان صاحب گوشی هوشمند هستند، فناوری بلاکچین جایگزین فناوری قدیمی صنعت بانکداری خواهد شد. این فناوری مشارکت مالی نوظهور می‌تواند مسیری در دسترس‌تر برای عرضه محصولات و انجام تراکنش‌های مالی دیجیتالی باشد.
منابع
